ΗΚατά τη βιομηχανική περίοδο, όταν οι πόλεις αναπτύχθηκαν και έγιναν πιο μεγάλες και πυκνοκατοικημένες, ο κίνδυνος να ξεσπάσει μια μεγάλη φωτιά που θα απειλούσε τη ζωή και την περιουσία εκατοντάδων ανθρώπων αποτελούσε σημαντικό διακύβευμα. Στη σημερινή εποχή, θεωρούμε τις τεχνολογίες πυρασφάλειας δεδομένες, καθώς σχεδόν σε κάθε κτίριο που μπαίνουμε υπάρχει τουλάχιστον ένας πυροσβεστήρας ή μια οργανωμένη πυροσβεστική φωλιά. Υπήρχε, όμως, μια εποχή, όταν δεν υπήρχαν συναγερμοί φωτιάς και μηχανισμοί επιβράδυνσής της και οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν άλλες μεθόδους για να την καταπολεμήσουν.
Οι πρώιμοι πυροσβεστήρες
Οι πρώτοι πυροσβεστήρες που έχουν καταγραφεί ήταν κάδοι δεμένοι σε αλυσίδες, που ξεκινούσαν από ένα πηγάδι ή άλλη πηγή νερού για να φτάσουν στο σημείο της πυρκαγιάς. Η πρώτη καταγεγραμμένη αντλία νερού επινοήθηκε γύρω στο 200 π.Χ. από τον Κτησίβιο της Αλεξάνδρειας. Η συγκεκριμένη τεχνολογία επανεξετάστηκε κατά η διάρκεια του Μεσαίωνα, όταν αντλίες που θυμίζουν ποδηλάτου μετέφεραν περίπου ένα λίτρο νερό τη φορά.
Τον 15ο αιώνα, ο ο Δούκας του Μιλάνου ανέθεσε στον Leonardo da Vinci να δημιουργήσει έναν «υπερφούρνο» για την κουζίνα του, ώστε να μπορέσει να ετοιμάσει αρκετό φαγητό για μια γιορτή που διοργάνωνε στο σπίτι του. Ο Da Vinci εξόπλισε ολόκληρη την κουζίνα με ένα σύστημα αποτελούμενο από ζώνες διαβίβασης της τροφής, το οποίο μετέφερε τα πιάτα με το φαγητό μέσα σε έναν υπέρθερμασμένο φούρνο. Δε χρειάζεται κανείς να είναι το πιο λαμπρό μυαλό της Αναγέννησης για να δει πως κάτι σε αυτό το σύστημα μπορούσε να πάει στραβά και να προκαλέσει την έναρξη μιας φωτιάς. Για το λόγο αυτό, ο Da Vinci εγκατέστησε επίσης έναν ψεκαστήρα. Τη νύχτα της γιορτής, ο Δούκας του Μιλάνου είχε προσκαλέσει δεκάδες ανθρώπους. Η διαδικασία παρασκευής του φαγητού, όμως, διήρκησε περισσότερο από το αναμενόμενο, κι έτσι ο Da Vinci επιτάχυνε τις ζώνες μεταφοράς, ώστε να μαγειρέψει τα πιάτα πιο γρήγορα. Το προσωπικό της κουζίνας δεν ήταν ικανό να προλάβει τη ροή της τροφής και μια μικρή φωτιά ξέσπασε στην κουζίνα, γεγονός που έθεσε σε λειτουργία τον ψεκαστήρα του Da Vinci. Η γιορτή ήταν μια αποτυχία, αλλά ο Da Vinci απέδειξε την αξία του, κατασκευάζοντας το πρώτο γνωστό ψεκαστικό σύστημα στον κόσμο.
Οι μοντέρνοι πυροσβεστήρες
Αιώνες μετά το πείραμα του Da Vinci, ένας Άγγλος χημικός, ο Ambrose Godfrey βελτίωσε το σύστημα ψεκαστήρων δημιουργώντας ένα σύστημα πυροσβεστήρων τοποθετημένων σε τοίχους. Σε περίπτωση φωτιάς, ένα φυτίλι συνδεδεμένο με τη συσκευή θα άναβε και θα πυροδοτούσε μπαρούτι. Η επικείμενη έκρηξη θα είχε ως αποτέλεσμα να χυθεί νερό πάνω στη φωτιά.
Ο βρετανός εφευρέτης George William Manby επινόησε τον πρώτο φορητό συμπιεσμένο πυροσβεστήρα μεταξύ του 1810 και του 1818.
Οι πυροσβεστήρες οξέως, κατασκευασμένοι για πρώτη φορά στη Γαλλία το 1866, έφτασαν στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1881. Σε περίπτωση πυρκαγιάς, οι χρήστες άνοιγαν ένα μπουκάλι με οξύ συνδεδεμένο με τη συσκευή και το ανακάτευαν σε ένα μεγαλύτερο δοχείο διτταναθρακικού νατρίου (σόδας). Η χημική αντίδραση που προκαλούταν, ασκούσε πίεση σε μια ροή νερού, το οποίο εξερχόταν μέσα από ένα λάστιχο.
Φτάνοντας στους πυροσβεστήρες του σήμερα
Λίγο καιρό μετά τους πυροσβεστήρες οξέως, ο Ρώσος μηχανικός Aleksandr Loran, ο οποίος τότε δίδασκε χημεία στην πόλη παραγωγής πετρελαίου του Μπακού, αποφάσισε να βρει λύση στο πρόβλημα που αντιμετώπιζαν σχετικά με τις φωτιές που ξεσπούσαν στην πόλη εξαιτίας του πετρελαίου. Ο χημικός, εν τέλει, εμπνεύστηκε από μια ιδιαίτερη πηγή: την αφρώδη κορυφή ενός ποτηριού μπίρας. Ο Loran εφηύρε τον αφρό ως μέσο κατάσβεσης της φωτιάς το 1904 και κατασκεύασε τον πρώτο πυροσβεστήρα αφρού το ίδιο έτος. Προς τιμήν της εμπνευσμένης από την μπίρα επιφοίτησής του, πούλησε πυροσβεστήρες υπό το όνομα «Εύρηκα». Οι νέοι πυροσβεστήρες μπορούσαν να καταπολεμήσουν φωτιές που προκαλούνταν από το λάδι, το πετρέλαιο και τα λίπη, ενώ ήταν ικανοί να επιβραδύνουν την εξάπλωση της φωτιάς σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι οι πυροσβεστήρες νερού που υπήρχαν εκείνη την εποχή.
Εν τω μεταξύ, στην Αμερικάνικη χερσόνησο, τα σπίτια και τα δημόσια κτίρια ήταν εξοπλισμένα με γυάλινες μπάλες. Αυτές ήταν κρεμασμένες στους τοίχους και ήταν γεμάτες με νερό ή τετραχλωρίδιο του άνθρακα, ένα άχρωμο υγρό που περιορίζει τη διαδικασία της καύσης. Οι μπάλες αυτές μπορούσαν να πεταχτούν στη φωτιά και να διαλυθούν μονομιάς, συμβάλλοντας στην κατάσβεσή της. Μια από τις πιο δημοφιλείς μάρκες πυροσβεστήρων σε μορφή γυάλινων μπαλών κατασκευάστηκε από τη Red Comet, μια εταιρεία πυρασφάλειας που λειτουργούσε από το 1919 έως τις αρχές του 1980. Παρόλο που το τετραχλωρίδιο του άνθρακα δε χρησιμοποιείται πλέον στους πυροσβεστήρες, λόγω κινδύνων για την υγεία και για το όζον, σήμερα οι γυάλινες μπάλες φυλάσσονται ως αντίκες.
Οι νέες γενιές πυροσβεστήρων δεν έχουν υποστεί μεγάλες αλλαγές στο σχεδιασμό τους, αλλά το περιεχόμενό τους για την καταστολή των πυρκαγιών εξελίχθηκε για να αντιμετωπίζει διαφορετικές προκλήσεις πυρόσβεσης. Η κάθε μία από τις φωτιές που προξενούνται από υγρά, αέρια, ηλεκτρικές συσκευές, λίπος και μέταλλα έχει ειδικό ενδεδειγμένο πυροσβεστήρα για να κατασβηστεί. Η χρήση του πυροσβεστήρα έχει επεκταθεί σε μεγάλο βαθμό και, συχνά βάσει νόμου, επιβάλλεται να υπάρχει τουλάχιστον ένας σε κάθε σπίτι, πολυκατοικία, όχημα και δημόσιο χώρο. Όσο υποχρεωτική είναι σήμερα η ύπαρξη ενός ή περισσοτέρων πυροσβεστήρων μέσα σε ένα σπίτι, άλλο τόσο υποχρεωτική είναι η συντήρησή τους: η συντήρηση του πρέπει να πραγματοποιείται ετησίως, ενώ η αναγόμωση πυροσβεστήρα ανά πενταετία.
0
