Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια ήσυχη, αλλά βαθιά μεταμόρφωση στο θρησκευτικό τοπίο των Ηνωμένων Πολιτειών. Από το 2020 και μετά, χιλιάδες άνθρωποι (κυρίως νεαροί άνδρες), αρχίζουν να στρέφονται προς την Ορθόδοξη Εκκλησία. Το φαινόμενο αυτό δεν έχει την προβολή που έχουν άλλες πνευματικές “τάσεις”, ωστόσο πρόκειται για ένα κύμα επιστροφής στην πνευματική ουσία, μακριά από τις επιφανειακές εκφράσεις της πίστης που κυριαρχούν σε πολλά σύγχρονα δόγματα.

Στον πυρήνα αυτής της αναζήτησης βρίσκεται η ανάγκη για αυθεντικότητα. Πολλοί Αμερικανοί πιστοί, ιδιαίτερα από τον ευαγγελικό ή ρωμαιοκαθολικό χώρο, δηλώνουν απογοητευμένοι από τη φεστιβαλική, πολλές φορές “εμπορική” προσέγγιση που παρατηρείται στις εκκλησίες τους. Αναζητούν κάτι πιο σταθερό, διαχρονικό και αληθινό. Και σε αυτή την αναζήτηση βρίσκουν την Ορθοδοξία.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αμερική, αν και πάντα παρούσα, λειτουργούσε κυρίως στο περιθώριο του θρησκευτικού χάρτη. Ωστόσο, η πνευματική παρακαταθήκη του Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας, και τα 19 μοναστήρια που ίδρυσε σε όλη την ήπειρο, άρχισαν να φέρνουν στο φως κάτι διαφορετικό. Ο λόγος του ήταν απλός, βαθιά πνευματικός, αποκαλυπτικός. Ένας μοναχός από το Άγιον Όρος κατάφερε να φέρει την προσευχή, τη μετάνοια και την εσωτερική ησυχία στο κέντρο της πνευματικής ζωής χιλιάδων ανθρώπων στην Αμερική.

Οι κοινότητες που δημιούργησε δεν προσέφεραν θέαμα ή σύγχρονα μέσα, αλλά σιωπή, προσευχή, κανόνες νηστείας και μετάνοιας , έννοιες ξεχασμένες για τους περισσότερους. Κι όμως, αυτές ακριβώς αναζητούν σήμερα πολλοί νέοι. Η ψυχική κόπωση από τον καταναλωτισμό, το άγχος, τον ατομικισμό, το ψηφιακό χάος και τα συνεχή σκάνδαλα ηγετών σε άλλες ομολογίες, έστρεψαν τα βλέμματα αλλού.

Δεν είναι τυχαίο ότι το 2022 σημειώθηκε αύξηση άνω του 70 % στις μεταστροφές στην Ορθοδοξία συγκριτικά με τα προ-πανδημικά χρόνια. Πολλοί από αυτούς είναι πρώην καθολικοί, προτεστάντες ή άθεοι. Ψάχνουν πίστη που δεν αλλάζει με τις τάσεις της μόδας. Βλέπουν στην Ορθοδοξία όχι απλώς μια διαφορετική θεολογία, αλλά έναν τρόπο ζωής, που τους προσφέρει πειθαρχία, εσωτερικότητα και καθαρότητα νου.

Η Αμερική σήμερα φιλοξενεί εκατοντάδες ορθόδοξες ενορίες, πολλές από τις οποίες βλέπουν τους νέους να γεμίζουν τους ναούς. Κάποιοι μάλιστα αποκαλούν το φαινόμενο αυτό «Ορθόδοξη Αναγέννηση». Ειδικά στις νότιες πολιτείες, όπως το Τέξας και η Αριζόνα, η επιρροή του μοναχισμού του Εφραίμ είναι εμφανής. Άνθρωποι από κάθε εθνικότητα και κοινωνική τάξη φοράνε κομποσχοίνια, πηγαίνουν στην εξομολόγηση και μαθαίνουν να νηστεύουν.

Η Ορθοδοξία δεν διαφημίζεται. Δεν φωνάζει. Αλλά η αλήθεια της, όπως λένε πολλοί νεοφώτιστοι, “χτυπά κατευθείαν στην καρδιά”. Και καθώς όλα γύρω μοιάζουν να καταρρέουν, αυτή η ήσυχη πίστη φαίνεται να είναι για πολλούς η μόνη ελπίδα που στέκεται σταθερή.